بیماری کرونا در زنان باردار یکی از مسائل مهم و چالش‌برانگیز محسوب می‌شود. به‌عبارتی‌دیگر زنان باردار از گروه‌های در معرض خطر ابتلا به کرونا به شمار می‌روند. طبق تحقیقات انجام‌گرفته در این زمینه، بیش از 100 میلیون زن باردار در سراسر جهان در معرض ابتلا به کووید 19 هستند. پنومونی‌های میکروبی و ویروسی در دوران بارداری بسیار تهدیدکننده‌اند. یکی از مسائلی که زنان باردار نگران کرده است این است که آیا کرونا ویروس در خون بند ناف جنین تأثیرگذار است و آن را آلوده می‌کند؟ چراکه برخی از مادران باردار، خواستار ذخیره‌سازی نمونه خون بند ناف جنین خود هستند.
بنابراین نگران این مسئله‌اند که آیا باوجود ابتلا به بیماری کووید 19 می‌توان این ذخیره‌سازی را انجام داد. با توجه به این نگرانی‌ها، می‌توان پاسخ داد که امکان نمونه‌گیری و جمع‌آوری خون بند ناف در شرایطی که مادر مبتلابه کووید 19 است، وجود ندارد. بهترین زمان برای نمونه‌گیری و جمع‌آوری، 3 هفته بعد از تست منفی مادر ازنظر ابتلا به کووید 19 است. همان‌طور که می‌دانید، بیماری کرونا در زنان باردار و تمام اقشار جامعه یک بیماری همه‌گیر تنفسی شناخته‌شده و مشکلاتی را برای سلامت جهانی ایجاد کرده است. در اثر تغییرات فیزیولوژیک و سیستم ایمنی بدن در زنان باردار، این افراد بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. اطلاعات کمی در مورد تأثیر این بیماری بر بارداری و عوارض ناشی از آن وجود دارد. اما بااین‌وجود، با توجه به گزارش‌هایی که در این حوزه ارسال‌شده است، علائم این بیماری در زنان باردار مشابه زنان غیر باردار است.
همچنین هیچ شواهدی مبنی بر انتقال داخل رحمی این ویروس به جنین تاکنون وجود نداشته است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت این ویروس در مایع آمنیوتیک، جفت، بند ناف جنین و شیر مادر مبتلابه کووید 19 نفوذ نمی‌کند. البته لازم به ذکر است که وجود کرونا ویروس در زنان باردار عوارضی را ایجاد می‌کند. از عوارض شایع این بیماری در زنان باردار می‌توان به تاکیکاردی و دیسترس جنین، پارگی زودرس کیسه آب و سزارین اشاره کرد.
زایمان مادر مبتلابه کووید 19
ابتلا به بیماری کرونا در زنان باردار و نگرانی برای عدم مبتلا شدن جنین به این بیماری، تنها مواردی نیستند که نیازمند به مراقبت دارند. چراکه مراحل زایمان زنان باردار مبتلابه کووید 19 نیز در انتقال بیماری به نوزاد بسیار حائز اهمیت هستند. روش زایمان به دکتر متخصص و ماما بستگی دارد. لازم به ذکر است که هر دو روش زایمان طبیعی و سزارین به‌طور یکسان می‌توانند عاملی برای انتقال ویروس کرونا از مادر به نوزاد باشند. بنابراین به‌منظور پیشگیری از ابتلای نوزاد بعد از زایمان، هنگام مراقبت از نوزاد مادر باید تا زمان بهبودی کامل موارد بهداشتی را رعایت کند. این موارد شامل؛ شست و شوی کامل دست‌ها و استفاده از ماسک هنگام ارتباط نزدیک با نوزاد است.
سلول‌های بنیادی بند ناف
سلول بنیادی، سلولی است که دارای دو ویژگی مهم است، اول ویژگی توانایی تکثیر یا خود نوسازی است. ویژگی دوم، تمایز یا تبدیل به انواع سلول‌های بدن است. این سلول‌ها با توجه به انواع سلول‌های بنیادی که می‌توانند تبدیل شوند، تقسیم‌بندی می‌شوند. سلول‌های بنیادی در بافت‌های مختلف بدن وجود دارند. این سلول‌ها در ترمیم بافت‌ها می‌توانند بخش عمده‌ای از سلول‌های ازدست‌رفته را، حتی شرایط بیماری کرونا در زنان باردار تأمین کنند. همچنین سلول‌های بنیادی موجود در خون بند ناف، در دسترس‌اند، احتمال رد پیوند و خطر آلودگی بسیار کمی دارند و شانس پیدا کردن نمونه با تطبیق ژنتیکی موردنظر زیاد است. بنابراین با توجه به این موارد می‌توان گفت ذخیره‌ی سلول‌های بنیادی خون بند ناف جنین از اهمیت بالایی برخوردار است. ذخیره‌سازی این سلول‌ها می‌توانند در بسیاری از بیماری‌هایی که منشأ خونی دارند، مورداستفاده قرار بگیرند و مؤثر باشند.
مزایای استفاده از خون بند ناف در درمان
سلول‌های بنیادی موجود در خون بند ناف مزیت‌های بسیاری دارند که عبارت‌اند از؛ میزان واکنش‌های رد پیوند علیه میزبان (GVHD) گیرندگان خون بند ناف پایین است. حضور سلول‌های اولیه و نابالغ سیستم ایمنی در خون بند ناف سبب کاهش رد ایمنولوژیک پیوند می‌شود. همچنین با استفاده از خون بند ناف، امکان انجام پیوند موفق با تشابه کمتر HLA بین دهنده و گیرنده بیشتر است. بنابراین تعداد زیادی گیرنده را در برمی‌گیرد. لازم به ذکر است که اهدای خون بند ناف پس از بیماری کرونا در زنان باردار خطری برای اهداکننده آن (جنین و مادر) به دنبال ندارد. از دیگر مزیت‌های آن این است که جمع‌آوری خون بند ناف ساده‌تر و آسان‌تر صورت می‌گیرد. به‌این‌ترتیب که پس از تولد نوزاد، بند ناف و جفت جدا و خون آن توسط کیسه یا سرنگ جمع‌آوری می‌شود.
طی این فرایند به مادر و فرزند آسیبی وارد نمی‌شود. علاوه بر آن‌که این کار کاملاً بدون درد انجام می‌شود. میزان ابتلا به عفونت‌های ویروسی فرد دهنده ازجمله سایتومگالو ویروس در خون بند ناف کمتر است. سلول‌های بنیادی و پیش سازی خون بند ناف قدرت تکثیر بیشتری دارند. مطالعات نشان داده‌اند که سلول‌های بنیادی بند ناف سلول‌های خونی بیشتری تولید می‌کنند (سلول‌های خون بند ناف ده برابر سلول بیشتر تولید می‌کنند و بنابراین با تعداد کم سلول نیز می‌توان پیوند موفقی داشت). آخرین و مهم‌ترین مزیت این خون در بند ناف جنین، مقابله و درمان بیماری کووید 19 است. به عبارتی دقیق‌تر، سلول‌های بنیـادی مزانشـیمی توانایی مؤثری در تعدیل واکنش‌های سیسـتم ایمنـی و ترمیـم بافت‌های آسیب‌دیده در این بیماری، دارند.
نتیجه‌گیری
مدیریت بیماری کرونا در زنان باردار، زایمان و بعد از زایمان برای حفظ سلامت مادر و نوزاد اهمیت حیاتی و مهمی دارد. به خاطر داشته باشید از علائم شایع این بیماری تب، سردرد، خستگی، درد عضلانی، خلط و سردرد است. علائم کمتر شایع نیز اسهال و تنگی نفس هستند. این بیماری از طریق قطرات تنفسی و آئروسل منتقل می‌شود. در صورت ابتلا به این علائم حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
